H Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών, η Ε.Π.Α.Ψ.Υ. και η CMT Προοπτική, σχεδίασαν και υλοποιούν το έργο «Ανάπτυξη δικτύου συμβουλευτικών σταθμών για την προώθηση δράσεων πρόληψης και παρέμβασης για την άνοια σε αστικές και απομακρυσμένες νησιωτικές περιοχές», που χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα «Είμαστε όλοι Πολίτες». Το Πρόγραμμα «Είμαστε όλοι Πολίτες» είναι μέρος του συνολικού Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του ΕΟΧ για την Ελλάδα, στοχεύει στην ενδυνάμωση και ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών στη χώρα μας και υλοποιείται από το Ίδρυμα Μποδοσάκη, σε συνεργασία με το Γραφείο Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του ΕΟΧ.
Το έργο περιλαμβάνει τις εξής δράσεις:
ΔΡΑΣΗ 1: Ανάπτυξη προτύπων και επιστημονικός σχεδιασμός
Η δράση περιλαμβάνει την εκπόνηση εγχειριδίου παρεμβάσεων που περιγράφει αναλυτικά τα πρότυπα και τις διαδικασίες λειτουργίας του δικτύου. Στόχος είναι η σύνταξη των κατάλληλων εργαλείων για τους επαγγελματίες και τους ωφελούμενους.
Όσον αφορά τον επαγγελματία τα εργαλεία περιγράφουν τις απαιτούμενες ενέργειες της ομάδας υλοποίησης του έργου για την:
- παροχή υπηρεσιών από τους εμπλεκόμενους επαγγελματίες ψυχικής υγείας (ομάδα υλοποίησης),
- δικτύωση και διασύνδεση με τις τοπικές κοινωνίες,
- παρακολούθηση των παρεχόμενων υπηρεσιών και την αντιμετώπιση προβλημάτων.
Όσον αφορά τους ωφελούμενους (λήπτες και φροντιστές) το υλικό περιλαμβάνει υλικό ψυχοεκπαίδευσης και νοητικών ασκήσεων.
ΔΡΑΣΗ 2: Σύσταση και Εκπαίδευση Ομάδας Υλοποίησης του έργου
Η ομάδα αποτελείται από 11 επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι απασχολούνται στην υλοποίηση του προγράμματος με τις εξής ειδικότητες: 5 Κοινωνικοί Λειτουργοί, 1 Νευρολόγος, 2 Εργοθεραπευτές, 3 Ψυχολόγοι.
Η εκπαίδευση της ομάδας περιλαμβάνει τα εξής:
- το πρόγραμμα και τους σκοπούς του
- Εκπαίδευση για την άνοια (παθοφυσιολογία της άνοιας, συμπεριφορικές διαταραχές, διαχείριση φροντίδαςασθενούς / πρακτικά ζητήματα φροντίδας, συμβουλευτική συγγενών, εκπαίδευση χορήγησης σύντομων νευροψυχολογικών δοκιμασιών, εκπαίδευση σε παρεμβάσεις μη φαρμακευτικών θεραπειών/ νοητικής ενδυνάμωσης).
- Εκπαίδευση στα πρότυπα λειτουργίας του δικτύου, τα πρωτόκολλα παροχής υπηρεσιών και διασύνδεσης με την κοινότητα.
- Εκπαίδευση σχετικά με το υλικό που θα παρέχεται για τους ασθενείς (φάκελος του ασθενούς)
Η εκπαίδευση περιλαμβάνει θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση(onthejobtraining).
ΔΡΑΣΗ 3: Λειτουργία συμβουλευτικών σταθμών για την άνοια
Η δράση αφορά την λειτουργία 16 συμβουλευτικών σταθμών για την άνοια. Η ομάδα υλοποίησης θα λειτουργήσει για 18 μήνες τους συμβουλευτικούς σταθμούς σε συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας, που εργάζονται ήδη στις δομές (λέσχες φιλίας κλπ).Με τη λήξη του προγράμματος, οι επαγγελματίες υγείας – εργαζόμενοι θα συνεχίσουν τη λειτουργία των σταθμών με εποπτεία της ομάδας των ειδικών.
Με την λειτουργία των συμβουλευτικών σταθμών θα προσφέρονται στο πληθυσμό οι παρακάτω υπηρεσίες:
- Πρόληψη με ομάδες νοητικής ενδυνάμωσης σε ηλικιωμένους χωρίς προβλήματα μνήμης & ενημερωτικές ομιλίες στην κοινότητα
- Έγκαιρη Διάγνωση με αξιολόγηση νοητικών λειτουργιών
- Υποστήριξη ανθρώπων με προβλήματα μνήμης άνω των 60 ετών με προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης
- Ψυχοεκπαίδευση και υποστήριξη συγγενών και λοιπών φροντιστών
- Δράσεις διασύνδεσης στην κοινότητα
ΔΡΑΣΗ 4: Εξ αποστάσεως εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας και φροντίδας
Η δράση αφορά την εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας και φροντίδας που εργάζονται σε δομές υγείας και φροντίδας καθώς και σε κοινωνικές δομές των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΚΑΠΗ, ΛΕΣΧΕΣ ΦΙΛΙΑΣ, ΚΗΦΗ, ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ, ΛΟΙΠΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ) όλης της επικράτειας.
Στόχος της εκπαίδευσης είναι η ενημέρωση και η κατάρτιση για θέματα σχετικά με την Άνοια, την πρόληψη της και τις απαιτούμενες παρεμβάσεις, καθώς και η κατάρτιση στην χρήση των εγχειριδίων παρέμβασης και του «φακέλου του ασθενούς». Με αυτό τον τρόπο μεγιστοποιούνται τα αποτελέσματα του έργου και σε συνδυασμό με τις ενέργειες δημοσιότητας επιδιώκεται η υιοθέτηση του μοντέλου και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας από τις αρμόδιες υπηρεσίες (κινητές μονάδες ψυχικής υγείας, κοινωνικές υπηρεσίες ΟΤΑ κ.λπ.).
Οι εκπαιδευόμενοι πρέπει να έχουν σχετική ειδικότητα (Ιατροί, Κοινωνικοί Λειτουργοί, Νοσηλευτές, Ψυχολόγοι, Εργοθεραπευτές ή άλλες ειδικότητες συναφείς με το χώρο της Άνοιας και την Τρίτη Ηλικία και να έχουν άδειας ασκήσεως επαγγέλματος)
Η εκπαίδευση παρέχεται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης (ασύγχρονη μέσω υπολογιστή εκπαίδευση).
ΔΡΑΣΗ 5: Ενέργειες δημοσιότητας και διάδοσης των αποτελεσμάτων
Οι ενέργειες δημοσιότητας και διάδοσης των αποτελεσμάτων του έργου υλοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου και αποσκοπούν
α) στην ενημέρωση του πληθυσμού για την άνοια (πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση, στίγμα) και β) στην προβολή του έργου και των αποτελεσμάτων του.
Τα μέσα επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται είναι τα ακόλουθα:
- Δημιουργικός σχεδιασμός του λογοτύπου του έργου (project logo)
- Έντυπο ενημερωτικό υλικό που διανέμεται δωρεάν του σε όλες τις περιοχές δράσεις μέσω των συμβουλευτικών σταθμών.
- Σχεδίαση, ανάπτυξη και υποστήριξη ιστοσελίδας του προγράμματος από την πρώτη φάση υλοποίησης του έργου.
- Δημιουργία λογαριασμών social media (facebook, youtube) για την προώθηση της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης για την άνοια και ενάντια στο στίγμα στην άνοια.
- Ηλεκτρονικό newsletter που αποστέλλεται ηλεκτρονικά στα μέλη και τους stakeholders των εμπλεκόμενων φορέων.
- Παροχή συνεντεύξεων σε μέσα μαζικής ενημέρωσης.
- Παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού από τους επαγγελματίες της ομάδας υλοποίησης και αξιοποίησή του στην ιστοσελίδα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
- Ενέργειες ενημέρωσης των επαγγελματικών ενώσεων του τομέα υγείας και πρόνοιας (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, εργοθεραπευτές κ.λπ.) και των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης της χώρας.
ΔΡΑΣΗ 6: Αξιολόγηση Προγράμματος
Σκοπός της αξιολόγησης είναι η μέτρηση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των υλοποιούμενων παρεμβάσεων του έργου και της επιτευξιμότητας των στόχων του έργου, κυρίως όμως η αξιολόγηση της ορθότητας της στρατηγικής του έργου για την ανάπτυξη συνεργασιών με την τοπική κοινότητα και την αξιοποίηση των υφιστάμενων υλικοτεχνικών και ανθρώπινων πόρων των ΟΤΑ.
Για την αξιολόγηση χρησιμοποιούνται:
- Έντυπα ερωτηματολόγια για την αξιολόγηση των ενεργειών δημοσιότητας από τους συμμετέχοντες στις εκδηλώσεις και τους ωφελούμενους.
- Online ερωτηματολόγια για την αξιολόγηση της κατάρτισης από τους καταρτιζόμενους.
- Ομάδα εστιασμένης συζήτησης (focus group) με μέλη της ομάδας υλοποίησης του έργου, στο ενδιάμεσο στάδιο λειτουργίας των συμβουλευτικών σταθμών.
- 2 Ομάδες εστιασμένης συζήτησης (focus groups) στο τέλος του έργου.